Dr. Prem Shanker Singh
Assistant Professor
 
Educational Qualification - Ph.D., M.A., NET Qualified
 
CONTACT
Department of Hindi
Faculty of Arts
Dayalbag Educational Institute (Deemed to be University)
Dayalbag, Agra - 282005
Email : This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
 

 

Dr. Prem Shanker Singh teaches Hindi sahitya kaa itihaas, hindi aalochana, bhakti kaavya, bhaarateeya saahitya , aadhunik hindi kavita and Vyavsayik evam Vyavharik Hindiat UG and PG levels in the department. His research intrest are adhunik kavita sameekshaa, social and literey discourse, and katha sahitya. More than fifteen research article and book review article published. 

Teaching assignment:

 

  • HINDI SAHITYA KAA ITIHAS
  • HINDI ALOCHANA, CHHAYAVADI GADYA
  • UTTAR AUPNIVESHIK VIMARSH AUR HINDI
  • MODERN OFFICE SECRETERIET
  • HINDI NIBANDH SAHITYA
  • KATHETAR GADYA
  • RESEARCH METHODOLOGY
  • SAMKALEEN HINDI KAVITA
  • COMMUNICATION TECHNIQUES

Areas of research :

  • HINDI POETRY. HINDI.CRITICISM.SAHITYETTIHAS.DARSHAN.MUKTIBODH

Research interest :

  • ADHUNIK KAVITA, ALOCHNAA,SAMKALIN VIMARSH SAHITYA AUR AUR SANSKRITI KE ANTARSANBANDH

Selected publication:

 

SR NO

BOOKS/RESEARCH PAPER

ISSN/ISBN NO.

YEAR

PUBLICATION/JOURNAL

 

1.

RAHUNGA BHEETAR NAMEE KEE TARAH

(EDITED BOOK)

ISBN978-81-906804-9-3

2016

SANSKRTIK SANKUL PUBLICATION. ALLAHABAD

2.

SAMAJHNA AUR JEENAA CHAHTAA HOON SACH

ISSN-2248-9053

2017

ANHAD PATRIKA.ALLAHABAD

3.

MUKTIBODH KE SAHITYA CHINTAN KE SROT

ISSN-2350-1065

2014

MUKTANCHAL PATRIKA KOLKATA

4.

MUKTIBODH: KAVYACHINTAN AUR KAVIKARM

ISSN-0974-0066

2014

MADHYABHARTI PATRIKA SAGAR UNIV.

5.

KACHNAR : EK ADHYAYAN

ISSN-0975-8321

2013

VANGMAY PATRIKA.ALLIGARH

 

आलेख:

  •  ‘सरस्वती, पुस्तकसमीक्षाऔरमहावीरप्रसादद्विवेदी’ शीर्षकशोधलेख, ‘हिन्दीआलोचना: विविधआयाम’ पुस्तकमेंप्रकाशित, हिन्दीपरिषद्प्रकाशन, इलाहाबाद, 2007।
  •  ‘आचार्यरामचन्द्रशुक्लऔरहजारीप्रसादद्विवेदीकीसमीक्षादृष्टिमेंअंतर’ शीर्षकलेख, कौमुदीपत्रिका, इलाहाबादविश्वविद्यालयमेंप्रकाशित, 2005।
  •  ‘हिन्दीनवजागरणपरएकबहस’ शीर्षकलेखकौमुदीपत्रिका, इलाहाबादविश्वविद्यालय, इलाहाबादमेंप्रकाशित, 2006।
  •  ‘संस्कृति, आलोचनाऔरइतिहासदृष्टि’ शीर्षकलेख‘सांस्कृतिकआलोचनाऔर हजारीप्रसादद्विवेदी’ शीर्षकपुस्तकमेंप्रकाशित, प्रकाशक- हिन्दीपरिषदप्रकाशन, इलाहाबादविश्वविद्यालय, इलाहाबाद, 2009।
  •  ‘विपात्र एकविचार’ शीर्षकलेख, अभिनवभारती(शोधपत्रिका) अलीगढ़मुस्लिम विश्वविद्यालय, संपा. आशुतोषकुमार, केसंयुक्तांक2006-07 एवं2007-08 मेंप्रकाशित।
  •  ‘मैनेजरपाण्डेयकाआलोचनाकर्म’ शीर्षकलेखअनुसंधानशोधपत्रिकाकेदिसम्बर2008 अंकमेंप्रकाशित।
  • ‘हिंदी कहानी का समकालीन परिदृश्य’ शीर्षक शोध लेख शोधश्री शोध पत्रिका के 2011में प्रकाशित समकालीन साहित्य विशेषांक में प्रकाशित।
  • कृष्णमोहन की दो आलोचना पुस्तकों ‘मुक्तिबोध: स्वप्न और संघर्ष’ तथा ‘आधुनिकता और उपनिवेश’ के बहाने समकालीन आलोचना पर  समीक्षात्मक लेख ‘वसुधा’, अंक-77में प्रकाशित।
  • त्रैमासिक शोध पत्रिका ‘पारमिता’ के अप्रैल- जून 2012के अंक में ‘काव्य निर्माण और चेतना - एक वैचारिक सन्दर्भ’ शीर्षक लेख प्रकाशित।
  • ‘शमशेर बहादुर सिंह की कविताएं:प्रेम और मुक्ति का आधुनिक सन्दर्भ ’शीर्षक आलेख हिन्दी विभाग, दयालबाग एजुकेशनल इंस्टीट्यूट की शोध पत्रिका शोधश्री में प्रकाशित।                

सम्पादन:

  • ‘हिन्दीआलोचना: विविधआयाम’ शीर्षकपुस्तककासहसंपादन
  • ‘कौमुदी’, 2006-07 मेंसंपादनसहयोग
  •  ‘आशय’, अंक-7, मेंसंपादनसहयोग

पुस्तकसमीक्षा:

  • गिरिजारायकीआलोचनापुस्तक‘परम्पराकामूल्यांकनऔरइतिहासबोध’ कीसमीक्षा, ‘परम्पराकामूल्यांकनऔरइतिहासकासवाल’शीर्षकसे‘हिन्दुस्तानी’, इलाहाबाद, जनवरी-मार्च-2005 अंकमेंप्रकाशित।
  • कृष्णमोहनकीदोआलोचनापुस्तकों‘मुक्तिबोध: स्वप्नऔरसंघर्ष’ तथा‘आधुनिकताऔर उपनिवेश’ कीसमीक्षा, ‘वसुधा’, अंक-77 मेंप्रकाशित।
  • कुणालसिंहकेकहानीसंग्रह‘सनातनबाबूकादाम्पत्य’ कीसमीक्षा‘पुस्तकवार्ता’ 21, मार्च-अप्रैल2009 मेंप्रकाशित।
  • राखीरायहालदार, कीपुस्तक‘आधुनिकताकीभाषाऔरमुक्तिबोध’ कीपुस्तकसमीक्षा, ‘गवेषणा’ पत्रिकाकेअप्रैल2009 अंकमेंप्रकाशित।
  • प्रियदर्शन मालवीय के कहानी संग्रह की समीक्षा ‘कथादेश’ के नवम्बर 2012 अंक में प्रकाशित
  • ‘जनकवि इसुरी’ (सम्पादक-आनन्द त्रिपाठी) की समीक्षा पुस्तक वार्ता के अंक 42, सितम्बर –अक्टूबर 2012 में प्रकाशित.
  •  चन्दन पांडे के कहानी संग्रह की समीक्षा ‘पक्षधर’ पत्रिका(2013)  में प्रकाशित.
  • प्रियदर्शन मालवीय के उपन्यास ‘ घर का आखिरी कमरा’ की समीक्षा अनहद पत्रिका (2013) में प्रकाशित.   

साक्षात्कार:

  • हिन्दीनवजागरणकोकेन्द्रमेंरखकरप्रो0 नामवरसिंहतथाप्रो0 मैनेजरपाण्डेयके साक्षात्कार‘समकालीनजनमत’, संपा. रामजीराय, वर्ष-23, अंक-1, मार्च2004 केलिए।
  •  कृष्ण मोहनकासाक्षात्कार‘कौमुदी’, 2005-06 केलिए।

अकादमिकसहभागिता:

  • ‘हमारेसमयमेंआलोचना’ विषयकराष्ट्रीयसंगोष्ठी, 10.07.2005 मेंप्रतिभागी।
  • 22-24 अप्रैल, 2006 कोगोरखपुरमेंआयोजित‘संवाद2006’ में‘कथाका पुनर्जन्म’ विषयकपरिचर्चामेंप्रतिभागी।
  • एनसीईआरटी, नईदिल्लीद्वाराइलाहाबादविश्वविद्यालयमें‘महादेवीवर्माजन्म शताब्दी’ केअवसरपर7-8 फरवरी, 2008 कोआयोजितराष्ट्रीयसंगोष्ठीमेंसहभागिता।
  • हिन्दीविभाग, इलाहाबादविश्वविद्यालय, इलाहाबादद्वारा9-10 मार्च, 2008 कोआयोजित ‘सांस्कृतिकसमालोचनाऔरहजारीप्रसादद्विवेदी’ विषयकराष्ट्रीयसंगोष्ठीमें, ‘संस्कृति, समालोचनाऔरइतिहासदृष्टि: संदर्भहजारीप्रसादद्विवेदी’ विषयपरआलेख।
  • हिन्दीविभाग, इलाहाबादविश्वविद्यालय, इलाहाबादद्वारा16-17 जुलाई, 2008 को आयोजित‘काव्यालोचनाऔरपुस्तकसमीक्षा’ विषयकराष्ट्रीयसंगोष्ठीमेंआलेख।
  • हिन्दीविभाग, राँचीविश्वविद्यालय, राँचीद्वारा25-26 अगस्त, 2008 कोआयोजित‘महादेवी वर्माजन्मशती’ राष्ट्रीयसंगोष्ठीमेंसहभागिता।
  • महात्मागांधीअन्तर्राष्ट्रीयहिन्दीविश्वविद्यालय, वर्धाद्वाराआयोजित‘हिन्दीसमय’ (27-31 दिसम्बर, 2008), मेंसहभागिता।
  • हिन्दीविभाग, इलाहाबादविश्वविद्यालय, इलाहाबादद्वाराआयोजित‘हिन्दीउपन्यासकी आलोचना’ विषयकराष्ट्रीयसंगोष्ठी24-25 फरवरी, 2009 में‘समकालीनहिन्दीआलोचना औरहिन्दीउपन्यास’ विषयकसत्रमेंलेख।

प्रशिक्षण:

  • 16.06.2008 से27.06.2008 तककेन्द्रीयहिन्दीसंस्थान, आगराद्वाराआयोजित ‘संकाय-संवर्धनपाठ्यक्रम’ मेंप्रतिभागी।

अन्यगतिविधियां:

  • इलाहाबादविश्वविद्यालयकेछात्रोंकीसाहित्यिक - सांस्कृतिकसंस्था‘परिवेश’ केसंयोजक केरूपमेंसत्र2004-05 तथा  2005-06 केदौरानकामकिया।  इसदौरान‘सत्ता, संस्कृति औरबौद्धिकसमाज’,  ‘समाजकीमहिला - दृष्टि’, ‘हिन्दीनवजागरणऔरप्रेमचन्द’, ‘1857 काहिन्दीसाहित्यपरप्रभाव’, ‘लेखकसेमिलिए’ (कथाकारअमरकांतकेसम्मानमें), ‘समकालीनसाहित्यचिंतनकीदिशाएं’ आदिविषयोंपरसंगोष्ठियोंएवंविभिन्नअवसरोंपर कविसम्मेलनोंकाआयोजन।